De maagd ontmaskerd
&
Dagverhalen van Lucinda en Artesia
Een duologie
Vertaling en toelichting: Arne C. Jansen
Waarom dit omslagbeeld van Lady Lilith, de eerste vrouw van Adam, door Dante Gabriel Rossetti (1828-1882)? Lilith was de eerste vrouw van Adam (Genesis, 1, 27). ‘God had haar Adam als vrouw gegeven, na haar net als hem uit aarde gemaakt te hebben. Maar zij hielden het niet uit, omdat de vrouw niet wilde gehoorzamen. Ik weet niet of Adam haar sloeg, maar de vrouw vluchtte weg.’ Jacques Basnage (1653-1723), in 1708.
Eva was de tweede vrouw van Adam (Genesis 2, 23). In De maagd ontmaskerd
zegt Lucinda: 'Toen werd ze moe van de bruiloftshemel. Als echtgenoot kon ze hem daar achterlaten, in de hoop elders andere vreugden te ervaren. Eenmaal buiten zicht, bleek ze zo bros, dat ze zou luisteren naar het verhaal van een slang, en liever met de duivel aan de praat gaan, dan een vrouw zijn en niet te koketteren.’
Bernard Mandeville,
De maagd ontmaskerd & Dagverhalen van Lucinda en Artesia.
Inhoud van het boek
- De maagd ontmaskerd of vrouwelijke dialogen; vertaling van The Virgin Unmask'd, or Female Dialogues betwixt an Elderly Maiden Lady and her Niece (1709);
- Dagverhalen van Lucinda en Artesia; vertaling van artikelen in 'The Female Tatler' (1709-10).
Flaptekst
‘In het paradijs stonden man en vrouw op dezelfde voet, maar zij hebben ons tot slaaf gemaakt.’
Om haar jonge nicht en pleegdochter Antonia bewust te maken van de onmenselijkheid van vrouwendiscriminatie haalt de ongehuwde tante Lucinda alles uit de kast.
Ook een grote halsdoek. Om Antonia’s ‘naaktheid’ te bedekken.
- Lucinda. Jij praat over jezelf aankleden, dit is uitkleden. Vrouwen zouden nooit anders dan gesluierd in het openbaar moeten verschijnen.
- Antonia. Wanneer het de mode is gesluierd te gaan, zal ik er niet tegen ingaan. Maar ik begin er niet mee.
- Lucinda. Ik vraag je niet gesluierd te gaan, mevrouw Vrijpostig. Maar er is een enorm groot verschil tussen sluieren en in je blote reet rondlopen…
- Lucinda. Kennis werd ons ontzegd, uit vrees dat wij ons grote prerogatief, van als een volwaardig mens geschapen te zijn, en gelijkheid met de hooghartige man zouden lezen en opeisen…
De maagd ontmaskerd & Dagverhalen van Lucinda en Artesia bevat kennis, vooral ervaringskennis.
In sprankelende dialogen en met indringende verhalen van overwegend vrouwelijke personages laat dokter Bernard Mandeville (1670-1733) weinig individuele en culturele gevolgen van de vrouwendiscriminatie die onverminderd voortduurt, onbesproken.
Na alles in aanmerking te hebben genomen volgt een concreet advies.
-
Lucinda. Kleed je, wees ijdel en blij, omdat dit nog steeds het beste middel is om de sluwerds te verslaan, en verdedig je tegen de verraderlijke listen van het mannendom.
Ik ben Filopirio,
Eigen therapie bij hypochondrie
Vertaling en toelichting: Arne C. Jansen
Verschenen op 12 februari 2024
Bernard Mandeville,
Autobiografisch in cognitieve gedragstherapie
In de tweede helft van zijn leven (na 1700; zie de chronologische bibliografie) heeft Bernard Mandeville een zeer gevarieerd, autobiografisch oeuvre tot stand gebracht. Dit is het resultaat van zijn persoonlijke therapeutische activiteit.
Van dit oeuvre maakt A Treatise of the Hypochondriack and Hysterick Diseases (1711, herzien in 1730) deel uit. Het is zijn meest autobiografische boek. Omdat dit niet uit de oorspronkelijke titel blijkt en deze de indruk wekt dat het om een medisch boek zou gaan, hebben we hem vervangen door Ik ben Filopirio.
Mandeville maakt erin bekend dat hij zich als specialist voor de behandeling van mensen met hypochondrie had gevestigd. Deze specialisatie kwam niet uit de lucht vallen: als hypochondrist is hij een ervaringsdeskundige.
De ondertitel 'Eigen therapie bij hypochondrie' verwijst naar zowel de therapie van Mandeville zelf als die van zijn patiënten en derden.
Het boek is in Mandevilles woorden "zeer nuttig voor allen die het ongeluk hebben een van hen, [dokters en apothekers] nodig te hebben." Geen boek voor dokters, geen medisch boek, maar voor leken.
Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw begon men de waarde in te zien van de nieuwe behandelingsmethode die Mandeville uitvond: cognitieve gedragstherapie.
Inhoud van het boek
Vooraf: - Autobiografisch in cognitieve gedragstherapie;
- Ik ben Filopirio. Eigen therapie bij hypochondrie.
Vertaling van A Treatise of the Hypochondriack and Hysterick Diseases, in three dialogues, second edition, corrected en enlarged by the author (1711/1730);
- Voorwoord als vertaler bij
Etmullerus Abridg'd
(1699);
- Op de bres voor Groenevelt (1703).
B E R N A R D M A N D E V I L L E
PLANNING 2025